අඩ නිරුවතින් ඉන්න තරුණ කාන්තාව බැලූ බැල්මට බොහොම රූමත් කෙනෙක්. ඇයගේ දකුණු  අතේ තියෙන්නෙ තියුණු උල් පිහියක්.   පරාජයකට හෝ වේදනාවකටත් වඩා අවඥ්ඥා සහගත ප්‍රශ්ණකාරී බැල්මක් එයාගේ මුහුනින් නිරීක්ශණය කරන්න පුළුවන්.  ඒ බැල්ම යොමුවෙන්නෙ ඉහලට එහෙමත් නැත්තං ආලෝකය ලැබෙන දිසාවට.

ඇඳ අසල තියන රතු පැහැති තිරය මගින්  ජවය හා ආවේගය ප්‍රකාශ කෙරෙද්දි  අඳුර හා ආලෝකය අතර ඝට්ඨනය මේ තරුණ කාන්තාව මුහුන දී සිටින තත්වය ගැන යමක් කියන්න උත්සාහ කරන බවක් අපිට වැටහෙනවා.

චිත්‍රයේ වර්ණ.. රූප හා හැඩතල.. අඳුර හා ආලෝකය භාවිතා කර ඇති ආකාරය  මගින් අපිට අනුමාන කරන්න පුළුවන් මේ යුරෝපයේ පුනරුදය කාලපරිච්ඡේදයට අයත් ශෛලිය බව. ( Renaissance Style).

කරවාජියෝ.. මයිකල් ආන්ජෙලෝ... රෆායෙල් වැනි ලෝක ප්‍රසිද්ධ චිත්‍ර ශිල්පීන්ගේ ශෛලිය මේ තුල අපිට දකින්න පුළුවන්.   සිතුවම ඇඳෙන්නෙ 1625 වර්ශයේදී.

1625 වර්ශය ලංකාවේ නම් මහනුවර යුගයේ සෙනරත් රජතුමාගේ පාලන කාලය.

මේ චිත්‍රය නිර්මාණය වෙන්නෙ 1625 වර්ශයේදී වුනත් ඊට හේතුවෙන සිද්ධිය වාර්ථාවෙන්නෙ ක්‍රිස්තු පූර්ව 495 තරම් ඈත කාලයකදී.

චිත්‍රයේ දකින රූමත් කාන්තාව ලුක්‍රේශියා එහෙමත් නැත්තං ලුක්‍රේස් රෝමයේ ඉහල පැලැන්තියේ කාන්තාවක්. පිලිගත් විනිශ්චයකරුවෙක්ගේ දියණියක්වූ ලුක්‍රේශියා ප්‍රසිද්ධයි හැමෝටම උදව් කරන නිහතමානී  කාන්තාවක් විදිහට.

එයාගෙ සැමියා ප්‍රාදේශීය නායකයෙක්  වගේම බොහොම සාධාරණ පාලකයෙක්  විදිහට සැලකෙන කොලාටිනුස්. ( Tarquinius Collatinus)

මේ කාලයේදී රෝමය පාලනය කරන්නෙ ලුසියස් තාර්ක්විනියුස් නම් රජු විසින්. ( Lucius Tarquinius 534 -509 BC )

රෝම නගරයේ ඇතිවූ ගැටුමක් මැඩ පවත්වන්න ලුසියස් නියෝග කරනවා තමන්ගෙ පුත්‍රයා වූ සෙක්ස්ටුස් තාර්ක්විනියුස්ට. (Sextus Tarquinius ).  සෙක්ස්ටුස් කියන්නෙ ලතින් භාශාවෙන් හයවෙනි කියන අර්ථය දෙන්නක්.  ඒ අනුව ලුසියස් රජුගේ හයවෙනි එහෙමත් නැත්තං බාලම පුත්‍රයා ගැනයි අපි මේ කතා කරන්නෙ.

දේශපාලන ගැටුමක් පාලනය කරන්න රෝම රාජ්‍යයේ නගරයකට යන  තරුණ තාර්ක්විනියුස් පුදුමවෙනවා ලුක්‍රේශියාගෙ රූමත්කම ගැන.  තමන්ගෙ යෝජනාවට අකමැතිවුනු නිසා ලුක්‍රේශියාව  දූශණය කරනවා රජතුමාගේ තරුණ පුත්‍රයා විසින් වහල් කාන්තාවක් ඉදිරියේදී.    මේ අසාධාරණය හා ලැජ්ජාව දරාගන්න බැරි ලුක්‍රේශියා තියුණු පිහියක් ඇනගැනීමෙන්  සියදිවි නසාගන්නෙ තමන්ගෙ සැමියාටත් පියාටත් ලිපි දෙකක් ලියා අවසන්වුනු පසුවයි.

මේ සිද්ධිය රෝම නගරයේ වැසියන්ගෙ කෝපයටත් ශෝකයටත් හේතුවෙද්දි නගරය පුරා උද්ඝෝශණ ඇතිවෙනවා රජ පවුලට විරුද්ධව.  මේ උද්ශෝශණ කොයිතරම් දුරදිග යනවාද කියනවා නම් ඒ තමයි රෝමයේ රජ පාලනයේ අවසානය.  

රෝම රජ පාලනය අවසන් කරමින් රෝම රිපබ්ලික් බිහිවෙද්දි ලුසියස් තාර්ක්විනියුස් රෝමයේ අවසන් රජතුමා ලෙස ඉතිහාසයට එක්වෙනවා. ඒත් එක්කම ලුක්‍රේශියාගේ සැමියා   රෝම දේශපාලන කවුන්සිලයේ ප්‍රසිද්ධ සාධාරණ  සාමාජිකයෙක් බවට පත්වෙනවා.

කාන්තාවක් දූශණය කිරීම, රජපාලනය.. රාජ වංශයක  අවසානය සටහන් කිරීම දක්වා දුරදිග යන්නෙ ඉතාම වේගයෙන්. 

ලුක්‍රේශියාගෙ කතාංදරය වසර සිය ගනණක් පුරා විවිධ සිතුවම් හා කලා නිර්මාණවලට හේතු පාදක වෙන ආකාරය අපිට දකින්න පුළුවන්.

නමුත් මෙම චිත්‍ර නිර්මාණ බොහොමයක දකින්න පුළුවන් ලුක්‍රේශියා වගේම දූශකයා වූ සෙක්ස්ටුස් තාර්ක්විනියුස් එකම දර්ශණ තලයක.  තාර්ක්විනියුස්ගේ හැඩි දැඩි ශරීරය.. මස් පිඩු .. හැඟීම් සහිතව නිර්මාණය වුනු චිත්‍ර හරහා උත්පාදනය කරන්නෙ අසාධාරණය හෝ කෝපයටත් වඩා රාගය හා කුතුහලය.

සමහර නිර්මාණ හරහා උත්පාදනය වෙන්නෙ ලිංගික ආකර්ශන පමණයි.  Tarquinius and Lucretia කියන වචන දෙක ගූගල් හරහා හොයාබැලුවොත් මේ කියන කතාව බොහොම පැහැදිලිව තේරුම් ගන්න පුළුවන්.

අන්න ඒ නිසයි 1625 වර්ශයේ සිමොන් වුවෙට් විසින් අඳිනලද මේ සිතුවම වඩා වැදගත් වෙන්නෙ.

යුරෝපයේ පුනරුදය එහෙමත් නැත්තං රේනේසන්ස් යුගය කලා නිර්මාණවලට වගේම සමාජීය නිදහසටත් බොහොම වැදගත් කාල පරිච්ඡේදයක්.  අධික බදු හා නීතිවලින් යුරෝපීය සමාජය පාලනය කල ආගමික වතිකානු පාලනයෙන් යුරෝපීයයන් නිදහස් වෙන්නෙ මෙන්න මේ කාල පරිච්ඡේදයේදී.

නමුත් කලාව හා දේශපාලනය තවදුරත් රඳාපවතින්නෙ පුරුෂයා හා පුරුෂ මූලික සමාජය මත.

එහෙමත් නැත්තං ආගමික පාලනය හා ආකල්ප තවදුරටත් කාන්තාවන් පාලනය කිරීමට වක්‍රාකාරව දායක වෙනවා.

ඒ කාලයේදී වුනත් ස්වාධීන කාන්තාවකට ඉතාම අසීරුයි චිත්‍ර හා කලා නිර්මාණවල නියැලෙන්න.

කලාවට දක්ශ හා කැමති තරුණ කාන්තාවන් චිත්‍ර ශිල්පීන් හෝ ධනවත් ව්‍යාපාරිකයන් සමග විවාහවෙනවා කලාවේ නියැලීමේ අවශ්‍යතාවය මත.

තවත් තරුණ කලාකාරිනියන් ආගමික කන්‍යා සොයුරියන් ලෙස පැවිදිවෙන්නේ කලාවේ නියැලීමට  ලැබෙන අවස්තාව මත.

ආගමික සමාජය  කලාකාරිනියක්ව දකින්නෙ පවක් විදිහට.  ඉතාලිය හා ප්‍රංශය පුරා චිත්‍ර හා කලාගාර .. පාසැල් දකින්න පුළුවන් වුනත් මේ හැම පාසැලකටම පහසුවෙන් ඇතුලත්වෙන්න පුළුවන් පිරිමි පක්ශයට විතරයි.  සමහර පාසැල් තුලට තරුණ කාන්තාවකට ඇතුලත්විය හැක්කේ තවත් චිත්‍රශිල්පියෙක් සමග පමණයි.

කාන්තාවන්ට තහණම් අඩනිරුවත්  පුරුෂයන් චිත්‍රයට නගන්න. නිරුවත් පුරුෂයෙකුගේ චිත්‍රයක් ඇඳීම දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක්.

නමුත් නිරුවත් කාන්තාව හැම විටම පුරුෂ චිත්‍ර කලාවේ අති ප්‍රසිද්ධ.. ආකර්ශණීය  මාතෘකාවක්.

ලුක්‍රේශියාගේ චිත්‍රය නිර්මාණය කරන සිමොන් වුවෙට් ප්‍රංශ චිත්‍රශිල්පියෙක්.  වුවෙට් නිතරම උත්සාහ කරනවා කාන්තාවන්ට චිත්‍ර ශිල්පය ඉගැන්වීමටත් ඔවුන්ව පාසැල්වලට ඇතුලත් කරගැනීමටත්.

මේ නිසාම විවිධාකාර ප්‍රශ්ණවලට අභියෝගවලට මුහුන දෙන්න වුවෙට්ට සිදුවෙනවා. වුවෙට්ගේ ලුක්‍රේශියා සිතුවමට පෙනී සිටින්නෙ අති දක්ශ චිත්‍ර ශිල්පිනියක් වගේම සිමොන් වුවෙට්ගේ බිරිඳ  වූ වර්ජිනියා වෙස්සී. වර්ජිනියා ඉතාලි ජාතික චිත්‍ර ශිල්පිනියක්. ඇය පුරුෂ මූලික කලා ලෝකයට ප්‍රසිද්ධියේම අභියෝගකල කාන්තාවක්. වුවෙට් එක්තරා තැනකදී ප්‍රකාශ කරනවා මේ සිතුවම වර්ජිනියා හා තමන් එක්ව නිර්මාණයකල සිතුවමක් විදිහට.  

පුනරුදයේ කලා නිර්මාණ බොහොමයකට පාදකවෙන්නෙ ආගමික කතාංදර විශ්වාස සහ ඇදහීම. අවඥ්ඥා සහගතව ඉහල බලන ලුක්‍රේශියා විමසන්නෙ දෙවියනි කෝ නුඹගේ බලය හෝ සාධාරණය යනුවෙන්ද.? 

තවත් වැදගත් කාරණයක් තමයි මේ සිතුවමේ හිමිකාරීත්වය.

ලුක්‍රේශියා සිතුවම මිළට ගන්නෙ ඉතාලි ජාතික කතෝලික පූජකයෙක් වූ කාර්ඩිනල් මසාරින් විසින්.

ප්‍රංශ රාජ්‍ය සේවයේ ඉහලම තණතුරක් දැරූ කාර්ඩිනල් මසාරීන් තරම් ධනවත් තානාපති නිළධාරියෙක් මේ කාලයේ දකින්න හිටියෙ නෑ. ඒ තරමට කාර්ඩිනල් මසාරීන් ධනවත්.

(Jules Mazarin - 1602 -1661).

දූශණය කල තරුණ කාන්තාවක්... ඒ හරහා  අවසන් වූ රජ පාලනයක්..  ආගම විසින් කාන්තාවන් පාලනය කෙරුනු යුගයක්... ආගමික මතවාද වලට එරෙහිව මතුවුන පුනරුදයක්... ප්‍රසිද්ධ සිතුවමක් මිළට ගත් ධනවත්  කතෝලික පූජකවරයෙක්....  මේ හරහා තේරුම්ගත හැකි කිසිදා අවසන් නොවෙන වාද විවාද නම් කොමපමනද.?

මේ කතාංදර මැද්දෙ වගේම, කුණ්ඩලකේසීලා.. ලුක්‍රේශියාලා… හිපාශියාලා.. බෝර්ජියාවරුත්... ඒත් එක්කම ඉශාලිනීලාත් .. සද්ධාසීලලාත්.. ජෙරොම්ලාත් තවමත් අපි අතරෙම ජීවත්වෙන බව අමතක කලයුතු නැහැ.

(අන්තර්ජාලයෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)