ඇඩම් ස්මිත්ගේ සදිසි හස්තය
පරිභෝජනවාදයට මිනිස්සු ගොදුරු කරගන්න තියරි ගොතපු සහ ගොතන චිකාගෝ කල්ලිය (Chicago school of economics) ඒ වෙනුවෙන් නිතර ම අල්ලගන්න කෙනෙක් තමයි ඇඩම් ස්මිත්. තමන්ගේ අරමුණු වෙනුවෙන් ඒ අය යොදාගන්නේ 1776 දී ඇඩම් ස්මිත් විසින් පළ කරපු “ජාතීන්ගේ ධනය” පොතේ තියෙන “අදිසි හස්තය” (invisible hand) කියන අදහස. ඇත්තෙන්ම, චිකාගෝ කල්ලිය විසින් උඩදාන්නේ ඇඩම් ස්මිත්ගේ අදහස ම නෙවෙයි. ඒ අය තමන්ට ගැලැපෙන ස්මිත් කෙනෙක් හදාගෙන තමයි මේ වැඩේ කරන්නේ. මේ අලුත් පුද්ගලයාව නම් කරලා තියෙන්නේ “චිකාගෝ ස්මිත්” (Chicago Smith) කියලා.
“චිකාගෝ ස්මිත්” කියන විදිහට මිනිසුන්ගේ හැසිරීම විශ්ලේෂණය සඳහා යොදාගන්න පුළුවන් එක ම වලංගු පදනම තමයි එක එකා තුළ තියෙන ආත්මාර්ථකාමීත්වය. මිනිස්සුන්ගේ පුද්ගලික සහ දේශපාලන නිදහස සහතික කරන්න පුළුවන් වෙළෙඳපොළේ අදෘශ්‍යමාන හස්තයට මිසක් ආණ්ඩුවේ බර, දෘශ්‍යමාන හස්තයට නෙවෙයි.
මේ “චිකාගෝ ස්මිත්” හදලා ඉස්සරහට දාපු විදිහ ගැන පස්සේ කියන්නම්. මේ ලිපියෙන් කියන්නේ ඇඩම් ස්මිත්ගේ දෘශ්‍යමාන හස්තය වෙළෙඳාමට සම්බන්ධ වෙච්ච විදිහක් ගැනයි.
උඩිනුත් කියපු විදිහට, ඇඩම් ස්මිත් “ජාතීන්ගේ ධනය” පොත ප්‍රකාශයට පත් කළේ 1776 අවුරුද්දේ. ඊට පස්සේ අවුරුද්දේ (ඒ කියන්නේ, 1777 දී) ඔහු අලුත් රස්සාවක් භාරගත්තා. ඒක එඩින්බරෝ රේගුවේ ඉහළ තනතුරක්. රේගුව කියන්නේ නිදහස් වෙළෙඳාමට හිතු හිතු විදිහට හැසිරෙන්න ඉඩදෙන ආයතනයක් නෙවෙයි. ඒක ආණ්ඩුව විසින් වෙළෙඳාම හීලෑ කරන්න යොදාගන්න බොහොම බලගතු දෘශ්‍යමාන හස්තයක්.
ඉතින් මේ නිදහස් වෙළෙඳාමේ මහා මුනිවරයා විදිහට හඳුන්වන ඇඩම් ස්මිත් රේගුවට වෙලා නිදහස් වෙළෙඳාම මේච්චල් කරන්න මැදිහත් වුණා. ආනයනය කරන භාණ්ඩවලින් තීරුබදු එකතුකිරීම, නීති නොතකා වෙළෙඳාම් කරන්නන්ට දඩ ගැසීම වගේ වැඩ ගොඩක් ඇඩම් ස්මිත්ගේ රාජකාරිවලට ඇතුළත් වෙලා තිබුණා.
ඇඩම් ස්මිත් කියන්නේ බොරුකාරයෙක් කියලා කියන්න බෑ. ඔහු සදාචාරය බොහොම ඉහළින් උස්සලා තියපු කෙනෙක්. ඔහුගේ ජීවිතයත් මහ අමුතු එකක්. ඔහු කවදාවත් විවාහ වුණේ නෑ. ඔහුට කිසිම ප්‍රේම සම්බන්ධයක් තිබුණු බවට වාර්තාවකුත් නෑ. රාජකාරිවලට ගෙදරින් පිටවෙලා හිටිය අවස්ථාවල දී හැරෙන්න ඔහු දිගට ම ජීවත්වුණේ තමන්ගේ අම්මා එක්ක. අවුරුදු 90 ක් ජීවත්වෙච්ච ඒ අම්මා මියගියේ 1784 දී. ඊට පස්සේ ඇඩම් ස්මිත් ජීවත්වුණේ තව අවුරුදු 6 ක් විතරයි.
1790 ජුලි 17 වැනි දා ඇඩම් ස්මිත් මියගියා. ඒ වෙද්දි ඔහුගේ වයස අවුරුදු 67 ක්. මියයන්න දවස් කීපයකට කලින් ඔහු ලොකු හපන්කමක් කළා. ඒ තමයි, 1777 – 1790 කාලය තුළ ලිව්වත් පළ නො කරපු පොත් සහ ලේඛන එකතු කරලා ගිනි තියන එක. ඉතින් ඔහු මේ ලෝකයට දායාද කරන්න උත්සාහ කරපු දැනුමෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් පිච්චිලා අළු බවට පත්වුණා.
ඇඩම් ස්මිත්ගේ සදිසි හස්තය එහෙම එකක්.
- ආචාර්ය වරුණ චන්ද්‍රකීර්ති -
සම්බන්ධිත පුවත් | Related News
ප්‍රධාන පුවත්
ආරක්ෂක හමුදා ප්රධානීන්ට එරෙහිව බ්‍රිතාන්‍ය රජය විසින් සම්බාධක පැනවීම පිළිබඳව නිසි පිළිතුරු ලබා නොදීමේ වරද සහ අවසන් අරමුණ කුමක්දැයි තේරුම් නොගැනීමේ වරද පිළිබඳව... ඇමති විජිතට ජාතික සංවිධාන ලියයි
ඉන්දියාවේ ආධිපත්‍යයට යටත් වෙන ගිවිසුම් අත්සන් කරන්න වර්තමාන ජනාධිපතිවරයාට ජන වරමකුත් නැහැ, ඓතිහාසිකව කිසිම උරුමයකුත් නැහැ - උවිදු විජේවීර (වීඩියෝ)
ඇමරිකානු ජනාධිපති ට්‍රම්ප් ශ්‍රී ලංකාවට 44%ක තීරු බදු පනවයි
කච්චතිව් දූපත නැවත ලබා ගැනීමට තමිල්නාඩුවෙන් ඒකමතික යෝජනාවක් සම්මත කරයි
දූෂණ චෝදනා මත උතුරු මැද හිටපු මහඇමතිවරයාට සහ ලේකම්වරියට වසර 16 ක සිර දඬුවමක්
මේ වසර 5තුළ විධායකයත් අහෝසි කරනවා... පළාත් සභා මැතිවරණයත් පවත්වනවා - අමාත්‍ය නීතීඥ හර්ෂණ නානායක්කාර මහතා
ආණ්ඩුව සත්‍ය සෙවීමේ කොමිසම් උගුලට තල්ලු කිරීමට ජී.එල්. පීරිස් වැඩට බසියි
මාලිමාව යටකර ජවිපෙ උඩට මතුවෙලා.. නිර්මාල් රංජිත් දේවසිරි කියයි
ඩේවිඩ් ලැමිට විරෝධය පා බ්‍රිතාන්‍ය මහා කොමසාරිස් කාර්යාලය ඉදිරිපිට විරුද්ධතාවයක් !!!.. තානාපතිට බාරදුන් සංදේශය මෙන්න (වීඩියෝ)
සත්‍ය සෙවීමේ කොමිසම බෙදුම්වාදී මර උගුලක් - පය තබන්න එපා! ජාතික සංවිධාන 55ක අත්සනින් ලිපියක්
ජනපතිවරුන් 8 දෙනෙකු නොකළ, එහෙත් සූදානම් වූ, පාවාදීම ජනපති අනුර ලවා කරවා ගැනීම
රට අනතුරට මුහුණ පාන සෑම අවස්ථාවකම රාජ්‍ය බලය නොතිබුණද දිවි නොතකා සටන් කළ ජවිපෙයට රාජ්‍ය බලය හොබවද්දීත් එලෙසම කටයුතු කිරීමේ වගකීම පැටවී තිබෙනවා- මහාචාර්ය පූජ්‍ය මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමි
මෝදිගේ ලංකා සංචාරය ගැන එජාපය සතුටින්ලු
රාමසාන් උත්වය අදයි
ඉන්දු ශ්‍රී ලංකා මිලිටරි ගිවිසුම මගින් ශ්‍රී ලංකාව ලෝක යුද්ධයකට මැදිවෙනවා - පුබුදු ජාගොඩ
ටිරාන් අලස් CID යට කැඳවයි