(Wang Yi Photo: fmprc.gov.cn)

චීන ඉහළ පෙළේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයෙකු වන වැන්ග් යී ඊයේ(14) ඉරානයේ සහ ඊශ්‍රායලයේ විදේශ අමාත්‍යවරුන් සමඟ දුරකථන සංවාද පැවැත්වූ බව වාර්තා වේ. ඊශ්‍රායලය සහ ඉරානය අතර පවතින ආතතිය පිළිබඳව චීනය දැඩි සැලකිල්ලක් දක්වන අතර කලාපයේ අලුත් ගැටුම් සහ කැලඹීම් කිසිවකුගේ අවශ්‍යතා සඳහා සේවය නොකරන බව විශ්වාස කරන බව ගාසා තීරයේ ක්ෂණික, සම්පූර්ණ සහ ස්ථිර සටන් විරාමයක් සහ

සියලු ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කරන ලෙස ඉල්ලා සිටින බවත් වැන්ග් පැවසීය.

චීනයේ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ මධ්‍යම කාරක සභාවේ දේශපාලන කාර්යාංශයේ සාමාජිකයෙකු ද වන වැන්ග්, ඊශ්‍රායල විදේශ අමාත්‍ය ඊශ්‍රායල් කැට්ස් සමඟ දුරකථන ඇමතුමක් ලබා දෙමින් මේ බව ප්‍රකාශ කළේය. ගාසා තීරයට මානුෂීය ආධාර බාධාවකින් තොරව ප්‍රවේශ කිරීමට කට්යුතු කරන ලෙසද වැන්ග් ඉල්ලා සිටියේය.

මැදපෙරදිග ගැටුම් දීර්ඝ කාලීනව උග්‍රවීම පිළිබඳව ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව දැඩි කනස්සල්ලට පත්ව සිටින බව වැන්ග් අවධාරණය කළේය.ජාතිකත්වය හෝ වාර්ගිකත්වය නොසලකා සියලු ජීවිත එක හා සමානව වටිනා බව සඳහන් කළ වැන්ග්, ගාසා තීරයේ මානුෂීය ව්‍යසනය අවසන් කළ යුතු බවත්, ප්‍රචණ්ඩත්වයට මෙන්ම ප්‍රචණ්ඩත්වයට එරෙහිව ප්‍රචණ්ඩත්වයට භාවිතය සියලු පාර්ශ්වයන්ගේ නීත්‍යානුකූල අවශ්‍යතා සැබවින්ම විසඳිය නොහැකි බවත් පෙන්වා දුන්නේය.

පලස්තීන ප්‍රශ්නය මැදපෙරදිග මූලික ප්‍රශ්නයක් ලෙස පවතින බව ගාසා තීරයේ ගැටුම නැවත වරක් පෙන්නුම් කර ඇති බව පෙන්වා දුන් වැන්ග්, ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ හඬ පැහැදිලි බවත්, සියලු පාර්ශ්වයන් “ද්වි-රාජ්‍යයක” විසඳුම නම් දේශපාලන මාවතට හැකි ඉක්මනින්  නැවත පැමිණෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන බවත් පැවසීය. එසේ කිරීමෙන් ඊශ්‍රායලයේ සහ පලස්තීනයේ සාමකාමී සහජීවනය සහ යුදෙව් සහ අරාබි ජනයාගේ සුහද සහජීවනය අවබෝධ වනු ඇත. ඊශ්‍රායලය ඇතුළු සියලුම පාර්ශ්වයන් සඳහා ස්ථාවරත්වය සහ කල්පවත්නා ආරක්ෂාව ලබා ගැනීමට මෙය නිවැරදි මාර්ගය බව වැන්ග් පැවසීය.

ඊශ්‍රායලය සහ ඉරානය අතර පවතින ආතතිය පිළිබඳව චීනය දැඩි අවධානයෙන් පසුවන බවත්, කලාපය තුළ නැවත ඇති වූ ගැටුම් සහ කැළඹීම් කිසිවකුගේ අවශ්‍යතා ඉටු නොකරන බව විශ්වාස කරන බවත් වැන්ග් පැවසීය.

වන්ග් ප්‍රකාශ කළේ විෂම චක්‍රයකට වැටීම වැළැක්වීම සඳහා ප්‍රවේශමෙන් ඉදිරියට යන ලෙස චීනය සියලු පාර්ශවයන්ගෙන් ඉල්ලා සිටින බවයි. චීනය මැදපෙරදිග සම්බන්ධයෙන් ස්වයං-උනන්දුවක් නොදක්වන බවත් කිසිවිටෙක භූ දේශපාලන තරඟයක නොයෙදෙන බවත් ඔහු පැවසීය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ නිත්‍ය සාමාජිකයෙකු ලෙස, චීනය සැමවිටම සාමය, ජාත්‍යන්තර නීතිය ,  කරුණු සහ සත්‍යයේ පාර්ශවයේ සිටගෙන ඇති අතර, තත්වය සමනය කිරීඅමට සහ කලාපයේ සාමය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීම සඳහා නිර්මාණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ඇති බව වැන්ග් පැවසුවේය.

ලෙබනනයේ එක්සත් ජාතීන්ගේ අන්තර්වාර බලකාය (UNIFIL) සාම සාධක මෙහෙයුම් සිදු කිරීම සඳහා ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ යෝජනා මගින් නියම කර ඇති බව වැන්ග් අවධාරණය කළ අතර, UNIFIL කාර්ය මණ්ඩලයේ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා ඊශ්‍රායල පාර්ශවය ස්ථිර පියවර ගත යුතු බවද පැවසීය.

චීන-ඊශ්‍රායල් සබඳතා පිළිබඳව ද දෙපාර්ශවය අදහස් හුවමාරු කර ගත්හ. චීනය සමඟ සබඳතා වර්ධනය කර ගැනීම ඊශ්‍රායලයේ ස්ථාපිත ප්‍රතිපත්තියක් වන අතර දෙරටේ පොදු අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරන බව පැවසූ කැට්ස්, ඊශ්‍රායල රජය තායිවාන ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් චීනයේ ස්ථාවරයට අවනත වන බවද පැවසීය.

චීනය ඊශ්‍රායලය සම්බන්ධයෙන් සිය ප්‍රතිපත්තියේ අඛණ්ඩතාව සහ ස්ථාවරත්වය පවත්වා ගෙන යන බවත්, තත්ත්වය ලිහිල් වූ විට හැකි ඉක්මනින් සෑම අංශයකින්ම හුවමාරු වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කර ගැනීමටත් දෙරට අතර නව්‍ය පුළුල් හවුල්කාරිත්වයේ තිරසාර සංවර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කිරීමටත් කැමැත්තෙන් සිටින බවත් වැන්ග් පැවසීය.

ඊශ්‍රායලයේ තිබෙන චීන ආයතන සහ එහි වෙසෙන ජාතිකයන්ගේ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා ඊශ්‍රායල පාර්ශවය ඵලදායී පියවර ගනු ඇතැයි තමා බලාපොරොත්තු වන බව වැන්ග් පැවසීය.

වැන්ග් ඉරාන විදේශ අමාත්‍ය සෙයිද් අබ්බාස් අරාග්චි සමඟ ද එදිනම දුරකථන සංවාදයක යෙහ්ඩී ඇත.

සෑම තරාතිරමකම හුවමාරු පවත්වා ගැනීමට සහ ප්‍රායෝගික සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කිරීමට කැපවීම අවධාරණය කරමින් දෙපාර්ශ්වය චීන-ඉරාන සබඳතා පිළිබඳව ඉතා ඉහළින් අදහස් හුවමාරු කර ගත්ත.

වත්මන් කලාපීය තත්වය සමස්ත තීව්‍ර වීමේ අවදානම පිළිබඳව ඉරානය දැඩි කනස්සල්ලෙන් පසුවන අතර ගැටුම් තවදුරටත් ප්‍රසාරණය වීමක් දැකීමට අවශ්‍ය නොවන බවත් අරාග්චි පැවසීය.

ඉරානය ජාත්‍යන්තර කටයුතුවලදී චීනයේ බලපෑම ඉතා අගය කරන අතර රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ක්‍රම මගින් තත්වය ලිහිල් කිරීම සඳහා චීනය සමඟ සන්නිවේදනය සහ සම්බන්ධීකරණය ශක්තිමත් කිරීමට කැමැත්තෙන් සිටින බව පැවාසූ අරාග්චි  ඊශ්‍රායලය අවදානම් ගැනීමෙන් වැළකී ප්‍රවේශමෙන් ඉදිරියට යා යුතු බව අවධාරණය කළේය.

වත්මන් ගාසා ගැටුමේ ඍණාත්මක බලපෑම් පැහැදිලිවම ගලා යමින් පවතින බවත් කලාපීය ආතතීන් අඛණ්ඩව උත්සන්න වන බවත් වැන්ග් පැවසීය.

චීනය සෑම විටම උණුසුම් ස්ථාන සහ ගැටළු සංවාදයෙන් සහ උපදේශනයෙන් විසඳීමට යෝජනා කර ඇති අතර ආතතීන් උග්‍ර කිරීමට, ගැටුම් පුළුල් කිරීමට සහ මිලිටරි වික්‍රමාන්විතයන්ට විරුද්ධ වන බව වැන්ග් පැවසීය, කලාපීය සාමය සහ ස්ථාවරත්වය ආරක්ෂා කිරීමට වැඩි උත්සාහයක් ගන්නා ලෙස සියලු පාර්ශ්වයන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියේය.

චීනය ප්‍රශ්නයේ කුසලතාවයෙන් ඉදිරියට යන බවත්, සියලු පාර්ශ්ව අතර සන්නිවේදනය ශක්තිමත් කරන බවත්, පුළුල් ජාත්‍යන්තර සම්මුතියක් ගොඩනඟා ගන්නා බවත්, සියලු පාර්ශවයන්ගේ ශක්තීන් එකතු කරන බවත් වැන්ග් පැවසීය.

ඉරාන රජය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික මැදිහත්වීමේ කටයුතු සිදු කිරීම, අදාළ පාර්ශ්ව සමඟ අවබෝධය වැඩි දියුණු කිරීම සහ කලාපීය රටවල් සමඟ සබඳතා වැඩිදියුණු කිරීම පිළිබඳව ගන්නා පියවර සම්බන්ධයෙන් චීනය සතුටු වන බව වැන්ග් පැවසීය.

ඉරානය සහ සෞදි අරාබිය අතර ඓතිහාසික සංහිඳියාවට චීනය සහාය දෙන අතර, ඉරානය සහ සෞදි අරාබිය අතර සංහිඳියාවේ ප්‍රවේගය තහවුරු කිරීම සහ ධනාත්මක දිශාවට දිශානති කිරීම සඳහා චීන-ඉරාන-සෞදි අරාබි ත්‍රෛපාර්ශ්වික ඒකාබද්ධ කමිටුවේ දෙවන රැස්වීම කලාපීය සාමය සහ ස්ථාවරත්වය සඳහා ශක්තිය ලබා දෙනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු තබාගෙන සිටින බව වැන්ග් පැවසීය. 

Chinese top diplomat holds phone calls with FMs of Israel and Iran, calls for immediate, complete and permanent cease-fire in Gaza