ලෝක ළමා හා වැඩිහිටි දිනය අදට (ඔක්තෝබර් 01) යෙදී තිබේ. 

ළමා පරපුර සහ වැඩිහිටියන් වෙනුවෙන් පවත්වන අන්තර්ජාතික ලෝක ළමා දිනය හා වැඩිහිටි දිනය සඳහා මෙවර තේමා වී ඇත්තේ “සෙනෙහසේ දෑත් දිගු කර රකිමු වැඩිහිටි ළමා පරපුර” යන්නයි.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය විසින් ලෝක ළමා දිනය පළමුවරට පවත්වා ඇත්තේ 1954 නොවැම්බර් මස 20 වෙනිදාය. 

අන්තර්ජාතික විශ්වය ළමා දිනය යෙදී ඇත්තේ ද නොවැම්බර් 20 වෙනිදාට වන අතර ළමුන්ගේ සුබසාධනය වර්ධනය කිරීමේ අභිලාසය ඇතිව සියලු රටවල් වාර්ෂිකව ළමා දිනය සැමරීමට දිනයක් වෙන් කර ගන්නා ලදී. 

ඒ අනුව 1959දී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් ළමා අයිතිවාසිකම් ප්‍රකාශය පිළිගැන්වීමට ද 1989 ළමා අයිතිවාසිකම් සම්මුතිය පිළිගැනීමත් සමග නොවැම්බර් මස 20 වැනිදා විශ්වය ළමා දිනය සැමරීමට කටයුතු කර ඇත. 

ඒ අනුව ඉතිහාසයේ පටන් ශ්‍රී ලංකාව සෑම වසරකම ඔක්තෝබර් මස පළමුවැනිදා ලෝක ළමා දිනය සමරයි.

මේ අතර, ඉකුත් වර්ෂයේදී (2023) ළමුන්ට එරෙහි බාල අපරාධ 3119ක් වාර්තා වී ඇතැයි ශ්‍රී ලංකා පොලිසිය විසින් නිකුත් කොට ඇති වාර්ෂික කාර්ය සාධන වාර්තාවේ සඳහන් වේ.

ඉකුත් වසරේ ළමුන් සම්බන්ධයෙන් බරපතළ ලිංගික අපයෝජන සිද්ධීන් 605ක්, මිනීමැරුම් 16ක්, වයස අවුරුදු 1 6ට අඩු කැමැත්ත ඇතිව සිදුකළ දූෂණ 1262ක්, කැමැත්ත නොමැතිව සිදුකළ ස්ත්‍රී දූෂණ 320ක්, ළමුන්ට කෲර ලෙස සැලකීම සම්බන්ධ සිද්ධීන් 97ක් අපහරණය සම්බන්ධයෙන් සිද්ධීන් 561ක්, බරපතළ තුවාල සිදුකිරීම සම්බන්ධයෙන් සිද්ධීන් 57ක් වාර්තා වී තිබූ බවද මෙම වාර්තාවේ සඳහන් වේ.

ළමුන්ට එරෙහි බාල අපරාධ කාණ්ඩ 15ක් යටතේ මෙම සිද්ධීන් පොලිසියට වාර්තා වී තිබුණි. මෙම බාල අපරාධවලින් 3103ක් හෙවත් සියයට 99 ක් පොලිසිය මගින් විසඳා ඇති බවද එම කාර්යසාධන වාර්තාවේ සඳහන් වේ.