මේ අවසන් වෙමින් ඇත්තේ ගෝලීය දේශපාලනයේ තවත් එක් පෙරලිකාරී සතියකි. යුක්‍රේන යුද්ධය ආරම්භ වීමෙන් පසුව පසුගිය සතිය තෙක් රුසියානු ජනාධිපති ව්ලැදිමීර් පුටින් රුසියාවෙන් පිටතට ගමන් කර තිබුණේ එක් වතාවක් පමණි. ඒ ඔහු සිදුකල චීන සංචාරයයි. ඔහුගේ දෙවන විදේශ සංචාරය ලෙස ඔහු පසුගිය බදාදා එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ සහ සෞදි අරාබියේ එක්දින හදිසි සංචාරයක නිරත වූයේ එවැනි සංචාරයක් ගැන පුළුල් පූර්ව හෙලිකිරීමක් රහිතව ය. 

මෙම සමස්ථ සංචාරය පුරාවටම රුසියානු ගුවන් හමුදාවට අයත් SU-35S වර්ගයේ නවීන සහ බලගතු ප්‍රහාරක යානා හතරකින් රුසියානු ජනාධිපතිවරයා ගමන් ගත් යානය ආවරණය කිරීමට පියවර ගෙන තිබුණි.

අබුඩාබි අහසේ රුසියානු ධජය පවා සටහන් කරමින්, මෑත ඉතිහාසයේ රාජ්‍යයක් තවත් රාජ්‍ය නායකයෙකුට ලබාදුන් ඉහළම ගෞරවය රුසියානු ජනාධිපතිවරයාට ලබා දුන්, කලක් බටහිර කදවුරේ මැදපෙරදිග ප්‍රධාන සඟයෙකු වූ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය, සංකේතාත්මකව බටහිර බලවත්තුට කනේ පහරක් එල්ල කලේ ඔවුන් රුසියානු ජනාධිපතිවරයාට පනවා ඇති සම්බාධක හෝ වරෙන්තු මුලුමනින්ම නොසලකා හරිමින්. එහි පැය කිහිපයක් රැදී සිටි පුටින් ඊළඟට සවුදි අරාබිය වෙත ගොස් එහි නායක මොහොමඩ් බින් සල්මාන් හමුවිය. එහිදී ද ඔහුට ඉහළම පිලිගැනීමක් ලැබුණි.

ඒ සමග සිදු වූ ඊළඟ සිදුවීම වන්නේ ඉරාන ජනාධිපති ඊබ්‍රහම් රයිසි බ්‍රහස්පතින්දා මොස්කව් හී සිදුකල හදිසි සංචාරයයි. ඉරාන ජනාධිපතිවරයාටද ඉහළ පිලිගැනීමක් ලබා දුන් රුසියාව මෙහිදී ඉරානය සමග තීරණාත්මක තීන්දු තීරණ කිහිපයක් ගනු ලැබූ බව පැවසේ. 

පුටින් සහ මැදපෙරදිග ප්‍රබලයන් අතර පැවති සාකච්ඡා මාලාවේදී ලෝක බලශක්ති පාලනයට, ඩොලරයේ ආධිපත්‍යයට, ගාසා අර්බූදයට සහ යුක්‍රේන යුද්ධයට අදාල වැදගත් එකඟතා කිහිපයකට එම පාර්ශව එලැබි බව කියයි. ඒවායේ බලපෑම එක් එක් ආකාරයෙන් ඉදිරියේදී ලොවටම දැකිය හැකි වනු ඇත.

බටහිර බලවතුන් විසින් සම්බාධක තොග වශයෙන් පනවා ලෝකයෙන් හුදෙකලා කල බව කී රුසියාව, ලෝකයේ සෙසු බලවතුන් සමඟ මෙසේ ප්‍රබල සන්ධාන ගොඩනගද්දී බටහිර බලවතුන් අතර ගොඩනැගෙමින් පවතින බරපතල අර්බූද කිහිපයක්ද මේ සතියේදී කරලියට පැමිණියේය. ඒ අතර ප්‍රධානතම සිදුවීම වූයේ යුක්‍රේන යුද්ධය සම්බන්දයෙන් එක්සත් ජනපද දේශපාලනය අභ්‍යන්තරයේ හටගෙන ඇති බරපතල මත ගැටුමයි.

යුක්‍රේනයට ලබා දීමට යෝජනා කල යුධ ආධාර සදහා මුදල් වෙන්කිරීමට බයිඩන් රජය එහි සෙනෙට් සභාවට කල යෝජනාව එහිදී පරාජයට පත් වූ අතර එය බයිඩන් රජයේ ප්‍රධානීන්ගේ දැඩි නොසතුටට හේතු වී තිබේ. ආරක්ෂක ලේකම් ලොයිඩ් ඔස්ටින් සෙනෙට් සභිකයන්ට අවධාරණය කර ඇත්තේ එක්සත් ජනපදය මේ අවස්ථාවේ යුක්‍රේනය මේ ආකාරයෙන් අත්හැරීම යනු නේටෝ සංවිධානයට සෘජුවම ද්‍රෝහීවීමක් බවත්, එම තත්වය තුල තවදුරටත් ජාත්‍යන්තරයේ කිසිවෙකු එක්සත් ජනපද රජය විශ්වාස නොකරනු ඇති බවත්, එය නේටෝ සංවිධානයේ පැවැත්ම අවධානමට දමනු ඇති බවත්, යුක්‍රේනයේ ජය ගන්නා රුසියාව ඉන් නොනැවතී තවදුරටත් බටහිරට ගමන් කර පැරණි සමස්ථ සෝවියට් භූමිය අත්පත් කර ගැනීම නිසැකවම සිදු කරන බවත්, එම ආක්‍රමණය බෝල්ටික් කලාපය දක්වාම පැතිරීමකට වුවද ඉඩ ඇති බවත්ය. 

සෙනෙට් සභාව මෙම මුදල් අනුමත නොකරන්නේ නම්, කෙලින්ම රුසියාව සමඟ සටන් වැදීමට එක්සත් ජනපද හමුදාව යුක්‍රේනයට යැවීමට තම රජයට සිදුවිය හැකි බව ඔහු සෙනෙට් සභිකයන්ට අවධාරණය කර ඇත්තේ එක්තරා ආකාරයක තර්ජනාත්මක ස්වරයෙන් බව පැවසේ. එක්සත් ජනපදය යම් හෙයකින් එවැනි පියවරකට ගමන් කලහොත් එය නියත ලෙසම ඊළඟ ලෝක යුද්ධයක ආරම්භය වනු ඇති බවත්, එම යුද්ධය න්‍යෂ්ටික අවි දක්වා ගමන් කිරීමට හොඳටම ඉඩ ඇති බවත් අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.

අභ්‍යන්තර ආර්ථික අර්බුදයක සිටින එක්සත් ජනපදය දැන් මුහුණ දී ඇත්තේ 'ගෙදර ගියොත් අඹු නසී මග හිටියොත් තෝ නසී' වැනි තත්වයකට බව පැහැදිලිව පෙනේ. මෙම තත්වය ලබන වසරේදී පැවැත්වීමට නියමිත ජනාධිපතිවරණයටද සෘජුවම බලපානු ඇත.

යුක්‍රේනයේ ඇති වී ඇති දේශපාලන අර්බුද තවදුරටත් වර්ධනය වෙමින් ඇත. යුක්‍රේනයේ පැවති රුසියානු හිතවාදී පාලනය පරාජය කිරීමට මුල් වූ මයිදාන් අරගලයේ ප්‍රධාන නායකයෙකු මෙන්ම, සෙලෙන්ස්කි ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රධානතම බලකණුවක් වූ කීව් නගරාධිපති විටාලි ක්ලිට්ෂ්කෝ මේ සතියේ ජර්මන් මාධ්‍යයක් හමුවේ සෘජුවම ජනාධිපති සෙලෙන්ස්කි දැඩිව විවේචනය කර තිබේ. යුක්‍රේනයටම යම් බලපෑමක් කල හැකි එරට ප්‍රබල චරිතයක් වන ඔහු සහ සෙලෙන්ස්කි අතර මතබේද මාස කිහිපයක් පැරණි වුවද කිසිදා මෙවැනි බරපතල විවේචනයක් මෙතෙක් ඔහු ප්‍රසිද්ධියේ කර තිබුණේ නැත. ඇතැම් බටහිර විචාරකයන් පවා පවසන්නේ සෙලෙන්ස්කිගේ ජනාධිපති ධූරයට වැඩි ආයුෂ නොමැති බවයි.

එසේ තම බටහිර සහ යුක්‍රේන සතුරන් අර්බුදයට පත් වෙද්දී, තමන් මීලඟ මාර්තුවේ පැවැත්වෙන ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වන බව, රුසියානු හමුදා සාමාජිකයන්ට ජනාධිපති පදක්කම් ප්‍රදානයකට එක් වූ පුටින් ඊයේ නිල වශයෙන් නිවේදනය කලේ එය ජාත්‍යන්තර බ්‍රේකින් නිවුස් එක බවට පත් කරමිනි. එසේම යුක්‍රේන යුද්ධය එහි අරමුණු ඉටු වෙන තෙක් ඉදිරියට යන බවද ඔහු එහිදී අවධාරණය කර තිබේ.

යුක්‍රේන යුධ පිටියේ තත්වය සැලකීමේදී ලොවම අපේක්ෂාවෙන් සිටින මීලඟ රුසියානු මහා මෙහෙයුම ආසන්න දිනකදීම ඇරබෙනු ඇතැයි බොහෝ තතුදන්නෝ මත පල කරයි. මේ වන විටත් අව්ඩිව්කා සහ ඒ අවට සිදු කෙරෙන මෙහෙයුම් වලටත් වඩා ප්‍රබල රුසියානු මෙහෙයුමක් බැක්මූට් සහ සොලිඩාර් දෙසින් ඇරබී තිබේ. ඊට රුසියානු හමුදා කණ්ඩායම්වලට අමතරව පැරණි ඩොනෙට්ස්ක් සහ ලුගාන්ස් හමුදා කණ්ඩායම් මෙන්ම එදා බැක්මූට් මහ සටනට එක් වූ වැග්නර් සෙබළුන්ද දහස් සංඛ්‍යාත ප්‍රමාණයක් එක් වී තිබේ. එම මෙහෙයුම ඇතැම් විට ක්‍රෙමටොරෙස්ක්, ස්ලොව්යාන්ස්ක්, සිවාර්ස්ක්, චසිව් යාර් වැනි නගරද විනිවිද යන දැවන්ත මෙහෙයුමක් බවට පත් විය හැකි ළකුණුද මේ වන විටත් පෙනෙන්නට තිබේ. 

(විශ්ව චින්තනගේ ෆේස්බුක් පිටුවෙන් උපුටා ගන්නා ලදී)