පසුගිය 17 දා පැවති "ගෝලීය දකුණ" සංවිධානයේ  Virtual Voice of the Global South සමුළුවට සහභාගී වන ලෙස අසල්වැසි චීනයට සහ පකිස්ථානයට ආරාධනා නොකිරීමට නවදිල්ලිය තීරණය කළ බව විදේශ අමාත්‍ය සුබ්‍රමනියම් ජයශන්කර් මාධ්‍ය වෙත පැවසීය.

පසුගිය වසරේ  ඉන්දියාවේ සභාපතිත්වයෙන්  පැවැති G20 සංවිධානයේ නිෂ්පාදනයක් වන Virtual Voice of the Global South සමුළුවේ තුන්වන සංස්කරණයට රටවල් 123 ක් සහභාගී විය. මෙම උත්සවය ගෝලීය දකුණේ රටවලට ඔවුන්ගේ පොදු ගැටළු සාකච්ඡා කිරීමට සහ විසඳුම් සෙවීමට වේදිකාවක් ලෙස ක්‍රියා කරනු ලබයි.

ඉන්දියාවේ සමීපතම අසල්වැසියන් වන චීනය සහ පකිස්ථානය ගෝලීය දකුණ ලෙස හැඳින්වෙන සංවිධානයේ කොටසක් වුවද අතථ්‍ය සමුළුවට සහභාගී වීමට ආරාධනා කර නොමැති බව ජයශංකර් පසුගිය 18 වනදා මාධ්‍යවේදීන් සමඟ පැවති සාකච්ඡාවකදී තහවුරු කළේය.  නොවිසඳුණු භෞමික ආරවුල් හේතුවෙන් නවදිල්ලිය දෙරට සමග නොසන්සුන් සබඳතා පවත්වන බව විදෙස් විත්ති විචාරකයෝ පවසති.

2020 දී මතභේදයට තුඩු දී ඇති ගැල්වාන් නිම්න ප්‍රදේශයේ දී චීනය සමඟ ගැටුමක් ඇති වීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඉන්දියානු සහ චීන පාර්ශ්වයන්ගේ ජීවිත හානි සිදුවිය. මතභේද සමනය කිරීම සඳහා වූ සාකච්ඡා තවමත් නිශ්චිත ප්‍රතිඵල ලබා දී නැතත්, මෑත මාසවලදී දෙපාර්ශ්වයම ඔවුන්ගේ ආරවුල විසඳා ගැනීමට කැමැත්ත පළ කර තිබුණි.

නවදිල්ලිය ඉස්ලාමාබාද් සමඟ ඇති ගැටළු බොහෝ දුරට මුස්ලිම් බහුතරයක් සිටින පෙර පැවති රාජකීය ප්‍රාන්තයක් වන කාශ්මීරයට හිමිකම් කීමේ ප්‍රතිඵලය්කි. අසල්වැසියන් දෙදෙනා කාෂ්මීර් කලාපය සම්බන්ධයෙන් යුද්ධ කිහිපයක්ම කර ඇත. 2021 පෙබරවාරියේ එකඟ වූ සටන් විරාමයක් තිබියදීත්, වරින් වර ගැටුම් උත්සන්න විය. නව දිල්ලිය  "දේශසීමා ත්‍රස්තවාදය" පිලිබඳව ඉස්ලාමාබාද් වෙත නැවත නැවතත් චෝදනා එල්ල කළ බව විදෙස් විත්ට්ති විචාරකයෝ පෙන්වා දුන්හ.

අතථ්‍ය සමුළුවේදී, ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි, සංවර්ධනය පිළිබඳ ඉන්දියාවේ අත්දැකීම් උපයෝගී කරගනිමින් සමතුලිත සහ සන්තෘප්ත වර්ධනයක් ළඟා කර ගැනීම සඳහා ගෝලීය දකුණු ජාතීන්ට සහාය වීම සඳහා ‘ගෝලීය සංවර්ධන ගිවිසුමක්’ යෝජනා කළේය. නව යාන්ත්‍රණය “සංවර්ධන මූල්‍යයේ නාමයෙන් අවශ්‍යතා ඇති රටවල් ණයට යට නොකරන” බව ඔහු පැවසීය.

Virtual Voice of the Global South සමුළුවේ දී සාකච්ඡා වූ ප්‍රධාන කරුණු අතර එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ඇතුළු ගෝලීය පාලන ආයතනවල ප්‍රතිසංස්කරණ ද විය. ලෝක ආයතනයේ වෙනස්කම් "බොහෝ ප්‍රමාද වී ඇති" බවට සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ජාතීන් අතර "ඒකාබද්ධ මතයක්" පැවතුනි. එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ නිත්‍ය සාමාජිකයෙකු ලෙස ඉන්දියාව ඇතුළත් කිරීම සඳහා ඉන්දියාව දිගු කලක් තිස්සේ බලපෑම් කරමින් සිටී. කෙසේ වෙතත්, එහි සාමාජිකත්ව යෝජනාවට කවුන්සිලයේ ස්ථිර සාමාජිකයන් පස් දෙනාගෙන් එක් අයෙකු වන බීජිං පරිපාලනය විරුද්ධ වී ඇත.

ආහාර, සෞඛ්‍ය, බලශක්ති සුරක්ෂිතතා ගැටළු සහ සම්පත් වෙත ප්‍රවේශ වීම සම්බන්ධ අභියෝග අථත්‍ය සමුළුවේදී සාකච්ඡා කරන ලද මූලික ගැටලු කිහිපයක් විය.

අතථ්‍ය උත්සවයේදී, ඉන්දීය අග්‍රාමාත්‍ය නරේන්ද්‍ර මෝදි, සංවර්ධනය පිළිබඳ ඉන්දියාවේ අත්දැකීම් උපයෝගී කරගනිමින් සමතුලිත සහ ඇතුළත් වර්ධනයක් ළඟා කර ගැනීම සඳහා ගෝලීය දකුණු ජාතීන්ට සහාය වීම සඳහා ‘ගෝලීය සංවර්ධන ගිවිසුමක්’ යෝජනා කළේය. නව යාන්ත්‍රණය “සංවර්ධන මූල්‍යයේ නාමයෙන් අවශ්‍යතා ඇති රටවල් ණයට යට නොකරන” බව ඔහු පැවසීය.

Virtual Voice of the Global South සමුළුවේ දී සාකච්ඡා වූ ප්‍රධාන කරුණු අතර එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ඇතුළු ගෝලීය පාලන ආයතනවල ප්‍රතිසංස්කරණ ද විය. ලෝක ආයතනයේ වෙනස්කම් "බොහෝ ප්‍රමාද වී ඇති" බවට සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ජාතීන් අතර "ඒකාබද්ධ මතයක්" පැවතුනි. එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයේ නිත්‍ය සාමාජිකයෙකු ලෙස ඉන්දියාව ඇතුළත් කිරීම සඳහා ඉන්දියාව දිගු කලක් තිස්සේ බලපෑම් කරමින් සිටී. කෙසේ වෙතත්, එහි සාමාජිකත්ව යෝජනාවට කවුන්සිලයේ ස්ථිර සාමාජිකයන් පස් දෙනාගෙන් එක් අයෙකු වන බීජිං විරුද්ධ වී ඇත.

ආහාර, සෞඛ්‍ය, බලශක්ති සුරක්ෂිතතා ගැටළු සහ සම්පත් වෙත ප්‍රවේශ වීම සම්බන්ධ අභියෝග  විටුඅල් Virtual Voice of the Global South සමුළුවේදී සාකච්ඡා කරන ලද මූලික ගැටලු කිහිපය අතරට අඩංගු විය.

India speaks out on exclusion of China and Pakistan from Global South summit